FUNKCJONOWANIE GOSPODARKI RYNKOWEJ
Cco to jest system
Co to system gospodarczy?
System gospodarczy – jeden z podstawowych elementów systemu społecznego, wynikający z pierwotnej konieczności wytwarzania dóbr. W dzisiejszych czasach budowany jest poprzez system prawny, który reguluje i kształtuje rzeczywistość gospodarczą.
Co to wolny rynek?
Wolny rynek – rodzaj rynku, na którym wymiana dóbr dokonuje się w wyniku dobrowolnie zawieranych transakcji pomiędzy kupującymi a sprzedającymi przy dobrowolnie ustalonej przez nich cenie. Na wolnym rynku kupujący i sprzedający nie podlegają żadnym ograniczeniom ani przymusowi ze strony podmiotów zewnętrznych (np. władzy publicznej), a warunki transakcji – w szczególności cena – zależą jedynie od ich obopólnej zgody. Przeciwieństwem wolnego rynku jest rynek regulowany.
Co to jest cykl gospodarczy (koniunkturalny)
Cykl koniunkturalny – zjawisko występowania w gospodarce (między państwami) wahań koniunktury w okresach kilkuletnich przy utrzymującej się długookresowej tendencji wzrostu gospodarczego. Najczęstsze mierniki wykorzystywane do badania koniunktury w gospodarce to: dynamika PKB, poziom zatrudnienia, zmiany ceny, wielkość eksportu i importu, wskaźniki rynku kapitałowego (indeksy giełdowe), nakłady inwestycyjne i zapasy przedsiębiorstw, dochody i wydatki ludności, obroty i zyski przedsiębiorstw.
Wykres cyklu koniunkturalnego
Co to jest interwencjonizm państwowy
polityka gospodarcza państwa polegająca na ingerowaniu w mechanizmy rynkowe (np. poprzez sterowanie wartością waluty, dumping, ochronę rynku) w celu pobudzenia wzrostu gospodarczego oraz ograniczenie bezrobocia. Teoretykiem i propagatorem interwencjonizmu państwowego był amerykański ekonomista John Maynard Keynes. W latach 30. XX w. ta forma polityki gospodarczej była stosowana jako najlepsza metoda walki z wielkim kryzysem ekonomicznym.
Co to jest rynek?
Rynek (w ekonomii) – zespół mechanizmów umożliwiający kontakt producentów z konsumentami.
Co to jest konkurencja?
Konkurencja – proces, w którym podmioty rynkowe konkurują ze sobą w zawieraniu transakcji rynkowych, poprzez przedstawianie korzystniejszej od innych podmiotów oferty rynkowej dla zrealizowania swoich interesów.
Klasyfikacja rynków ze względu na zasięg odziaływania?
lokalny– jest przykładem najwyższego stopnia koncentracji przestrzennej sprzedawców i nabywców. Cechą rynku lokalnego (miasta lub wsi) jest koncentryczna budowa – na mniejsze rynki lokalne jednych branż nakładają się nieco większe rynki lokalne innych branż, powodując powstanie określonych zależności między rynkami mniejszymi. Wykazuje on tendencję do przekształcania się w rynki regionalne.
regionalny– (większe miasto, województwo, region kraju). To kompleks przyrodniczo-produkcyjny o wykształconych funkcjach i profilu społeczno-ekonomicznym. Zasięg rynku regionalnego zależy od lokalizacji i struktury sieci handlowej, struktury i stanu sieci komunikacyjnej, kultury i zwyczajów, warunków naturalnych i przyrodniczych. W Polsce są to rynki wojewódzkie. Znajomość liczby i struktury konsumentów zaopatrujących się na danym rynku regionalnym jest podstawą poznania popytu i zaproponowania właściwej oferty towarowej i usługowej.
krajowy na terytorium kraju. O jego rozmiarach decyduje ogół stosunków między kupującymi a sprzedającymi funkcjonujących na terenie danego kraju. Globalny popyt, podaż przy określonym poziomie cen wyrażony jest w walucie danego kraju.
zagraniczny– otoczenie handlowe danego kraju, które obejmuje kraje wchodzące w powiązania eksportowo – importowe z tym krajem. Jest kombinacją rynków eksportowych i importowych.
Podział rynkowy:
Rynek towarowy – przedmiotem transakcji są dobra materialne, czyli artykuły spożywcze, przemysłowe, surowce. Przykładem takiego rynku jest rynek zbożowy, mięsny, meblarski, paliw.
Rynek usług – przedmiotem transakcji są wykonywane usługi. Przykładem jest rynek ubezpieczeń, usług budowlanych oraz transportowych.
Rynek kapitałowy ( np. papierów wartościowych, środków pieniężnych).
Rynek pracy – z jednej strony mamy ofertę poszukujących pracy, a z drugiej strony przedsiębiorcy tworzą miejsca pracy i poszukują siły roboczej.
Stopień zaspokojenia potrzeb:
Rynek producenta – popyt przewyższa podaż, dóbr jest za mało i sprzedawcy nie zabiegają o konsumenta.
Rynek konsumenta – podaż przewyższa popyt, towarów jest za dużo i sprzedawcy usilnie zabiegają o konsumenta.
Czas wykonywania i sposobu wykonywania :
Rynek kasowy – zawarcie umowy na takim rynku jest równoznaczne z wykonaniem i opłaceniem transakcji.
Rynek terminowy – zawarcie umowy dotyczy transakcji, która ma być wykonana i opłacona w przyszłości.
Zeszyt online 